Japanese Rice Balls
Onigiri - お握り
Những nắm cơm Onigiri tuy giản dị nhưng mang trong mình vẻ tinh hoa đẹp đẽ rất riêng của đất nước Mặt trời mọc này đấy!
Onigiri là tên gọi cho kiểu cơm được nắm thành hình tam giác, hình oval, hình tròn và hính chữ nhật, thường đường gói thêm một tấm lá rong biển (nori), bọc vừng trắng hoặc vừng đen.
Món ăn trải dài lịch sử
Hiếm có món ăn nào lại gắn bó với những thăng trầm lịch sử của Nhật khi cơm nắm. Ngay từ thế kỉ thứ 11, sự xuất hiện của những nắm cơm hình tròn nhỏ nhắn và tinh tế đã được nhắc đến trong nhật kí của nữ sĩ tài hoa Murasaki Shikibu.
Món cơm nắm cũng theo chân các chiến sĩ Samurai đi dọc các chiến trường trên đất Nhật. Có nhiều ý kiến cho rằng, Onigiri còn xuất hiện trước cả thời kì Heian. Ngay từ thời đại khởi thủy Nara, khi người Nhật còn chưa biết sử dụng bát đũa, các nắm cơm đã được phát minh để tiện lợi cho việc cầm ăn. Có thể nói, những nắm Onigiri bé nhỏ đã "lăn mình" xuyên suốt lịch sử Nhật Bản, từ ngày đầu lập quốc cho tới thời đại Heian sáng chói về văn hóa, đến giai đoạn hùng tráng với sự phát triển của văn hóa võ sĩ đạo.
Onigiri ngày nay đã trở nên cầu kì và thơm ngon hơn phiên bản truyền thống rất nhiều, dù vẫn giữ nguyên hương vị đặc trưng của phần cơm trộn muối. Không một cửa hàng tiện lợi nào ở Nhật lại không bày bán Onigiri - đó là minh chứng cho ảnh hưởng sâu sắc của món ăn này đến với đời sống người Nhật.
Ba cánh cửa bước vào thế giới Onigiri
Nếu bạn tìm kiếm công thức về cơm nắm Nhật Bản, ắt hẳn bạn sẽ bối rối vì... không có công thức nào giống nhau cả. Cũng như bánh mì thịt hay nem rán của Việt Nam, Onigiri cho phép người đầu bếp sáng tạo không biên giới. Nếu ví Onigiri là một vương quốc rộng lớn và phong phú thì ta có 3 cánh cửa để bước vào tìm hiểu vương quốc ấy. Với người Nhật, việc phân chia và chế biến các loại Onigiri được dựa trên 3 yếu tố sau:
Hình dáng
Với tư tưởng duy mĩ, người Nhật rất đề cao hình thức của món ăn. Do đó, các loại cơm nắm với hình dạng khác nhau cũng có thể tạo nên những trải nghiệm về mùi vị khác nhau. Phổ biến nhất ở Nhật là cơm nắm hình tam giác, ngoài ra còn có cơm nắm hình tròn như quả bóng, hình khối vuông góc cạnh và hình chữ nhật được ví như chiếc gối mềm (Tawara). Để tạo hình thật chuẩn cho cơm nắm không phải là điều dễ dàng, khi đầu bếp phải biết cân bằng độ ướt của cơm sao cho đủ cứng cáp để tạo hình, nhưng vẫn phải mềm mượt thơm ngon, không quá khô hay quá cứng.
Cơm
Thành phần chính của cơm nắm dĩ nhiên là cơm, nhưng việc chế biến nguyên liệu tưởng chừng rất đơn giản này lại không đơn giản chút nào. Có rất nhiều kiểu cơm được dùng trong món Onigiri và sự đa dạng, tinh tế của chúng đôi khi vượt xa món sushi sang trọng. Người ta vẫn nhầm lẫn cơm trong Onigiri với cơm shari trong sushi. Nhưng không giống như shari có cả giấm và đường, cơm của Onigiri chỉ giản dị với một chút muối. Cơm trong Onigiri cũng tơi và khô hơn shari. Tuy nhiên, đó là kiểu cơm truyền thống. Onigiri ngày nay còn sử dụng cơm sekihan (cơm nấu với đậu đỏ) hoặc mazegohan (cơm nấu với các nguyên liệu khác nhau).
Nhân
Vào thời gian mà lần đầu tiên Onigiri được phát minh, không có tủ lạnh. Vì vậy, người Nhật đã nghĩ ra một phương pháp để giữ cơm được lâu hơn bằng cách thêm vào trong các thứ mặn hoặc chua có tác dụng như môt chất bảo quản tự nhiên. Đó là lý do tại sao muối được xoa vào tay khi làm Onigiri để cơm có thể dùng được trong một thời gian dài.
Đây có lẽ là phần hấp dẫn nhất trong một nắm Onigiri, làm nên sự đặc sắc và khác biệt cho mỗi nắm cơm của mỗi người. Tùy theo sở thích và điều kiện mà những người nội trợ Nhật Bản vẫn thường chế biến các loại cơm nắm với công thức nhân "độc quyền" của riêng mình. Hình ảnh từng tốp học sinh tiểu học trao đổi cơm nắm cho nhau trong những chuyện picnic không chỉ xuất hiện trên phim ảnh, đó đã trở thành thói quen thực sự trong đời sống xứ Phù Tang, khi mỗi nắm cơm đều là đại diện cho sự khéo léo, gu ẩm thực và cá tính riêng của mỗi hộ gia đình.
Onigiri nhân tôm tempura
Tuy nhiên với ảnh hưởng mạnh mẽ của văn hóa Phương Tây, hiện nay có rất nhiều lạo Onigiri mang hơi hướm của ẩm thực Châu Âu, kết hợp với cái hồn tinh thúy xứ Phù Tang tạo nên một sự hòa trộn tuyệt vời thú vị, trong đó có thể kể đến Spam musubi với "phong cách Hawaii đậm nét", gồm thịt heo nguội đặt trên nắm cơm hình chữ nhật.
Sự khác biệt giữa Onirigi và Sushi là gì?
Nếu một người mới tìm hiểu về ẩm thực Nhật Bản, đôi khi Onigiri bị hiểu nhầm là một loại Sushi nhưng không phải.
Một trong những khác biệt chính giữa Onigiri và Sushi là Onigiri được làm bằng cơm nấu chín thông thường, trong khi cơm làm Sushi sẽ phải trộn với giấm, muối, và đường.
Cách làm đơn giản, chủng loại phong phú và đây là món ăn chủ đạo trong bất kì hộp cơm trưa Bento nào. Cơm nắm Onigiri với người Nhật giống như bánh sandwich đối với người phương Tây vậy.
Dù nắm cơm nào cũng là nắm cơm, nhưng nhiều người Nhật tinh ý và khó tính thậm chí chỉ ăn onigiri từ một người làm duy nhất, đó có thể là mẹ, vợ hay một người phụ nữ thân thiết nào đó trong gia đình. Theo lý giải của họ, khi làm onigiri, muối sẽ kết hợp với mồ hôi tay của người phụ nữ làm ra nó, và khi người phụ nữ đó có mồ hôi ngọt cộng với mối liên kết tình cảm, onigiri sẽ mang hương vị riêng khó lòng sản phẩm nào bắt chước được. Thậm chí họ coi onigiri bán ngoài cửa hàng như sản phẩm công nghiệp, hàng loạt không đáng để ăn.
Có nhiều loại onigiri như vậy, đã bao giờ bạn tự hỏi người Nhật thích ăn vị onigiri nào nhất?
- Cá hồi – 66,9%
- Tarako (trứng cá muối) – 48,7%
- Mentaiko (trứng cá tuyết ướp gia vị) – 47,8%
- Cá ngừ & mayonnaise – 47,2%
- Konbu (tảo biển khô) – 42,2%
- Umeboshi (mơ muối) – 41,1%
- Katsuo (cá ngừ bào khô) – 36,3%
- Takikomi gohan (cơm trộn rau hoặc thịt hay cá) – 30,8%
- Cơm nắm nướng – 30,1%
- Takana (lá mù tạt) – 29,0%
- Tenpura – 26,6%
- Ikura (trứng cá hồi muối) – 25,7%
- Osekihan (cơm đậu đỏ) – 21,3%
- Thịt gà xay – 20,0%
- Cơm rán – 15.6%
- Nikumaki onigiri (thịt lợn ướp xì dầu) – 15,1%
- Muối (không có nhân, chỉ có cơm và muối. Hương vị cũng khá ngon đấy) – 14,7%
- Sườn bò nướng – 14,4%
- Thịt lợn hầm – 12,1%
- Lươn – 9,2%
- Trứng rán & Tương cà – 9,1 %
- Pho mát – 4,4%
- Các loại nhân khác – 3,7%
Mỗi ngày người Nhật dành đến 1,5 tỷ yên chỉ riêng cho onigiri – một con số khủng khiếp.
Đối với người Nhật, onigiri không chỉ là món ăn mà còn là biểu tượng văn hóa lịch sử dân tộc. Onigiri từng xuất hiện trong nhiều câu chuyện dân gian và phim ảnh nơi onigiri trở thành hiện thân cho tình yêu thương, sự trung thành và phép nhiệm màu của cuộc sống.
Lời khuyên trong kỹ thuật làm Onigiri
- Sử dụng cơm vừa mới nấu, còn nóng:
Để cơm nguội bớt trước khi làm. Cơm phải ấm hoặc nóng khi làm Onigiri.
- Làm ướt tay:
Điều quan trọng là làm ướt tay bằng nước để cơm không dính vào tay. Hãy chuẩn bị một bát nước bên cạnh khi làm.
- Xoa muối lên tay:
Xoa muối đều lên cả hai bàn tay. Điều này giúp cho Onigiri có thể bảo quản được lâu hơn, miễn là vẫn giữ được hương vị của Onigiri.
- Chỉ sử dụng áp lực vừa đủ:
Tay của bạn chỉ cần đủ chắc khi ép Onigiri để cơm không bị bở vụn và tạo được các hình tam giác, tròn hoặc hình trụ bình thường. Bạn không cần nặn cơm quá chặt.
- Dùng khăn bếp để cất cho ngày hôm sau:
Bạn muốn làm Onigiri cho bữa trưa ngày hôm sau nhưng không muốn thức dậy sớm. Bạn có thể bọc Onigiri đã làm (đã bọc trong màng nilon) bằng khăn bếp dày để tránh cơm bị quá lạnh khi để trong tủ lạnh. Cơm sẽ khô cứng trong tủ lạnh nhưng với cách làm đơn giản này, Onigiri của bạn sẽ đủ lạnh để bảo quản an toàn.
V1. Onigiri tam giác
Vốn được coi là quốc gia cầu kì hàng đầu về ẩm thực, nhưng cái tinh túy trong nghệ thuật nấu nướng của Nhật Bản không chỉ đến từ những khay sushi sang trọng hay món bò Kobe trứ danh đắt đỏ. Chỉ cần dạo qua vài cửa hàng tiện lợi, vài siêu thị về đêm hay dăm ba cửa hàng nhỏ bé khuất trong ga tàu điện, ta đã có thể khám phá không ít điều thú vị, đặc sắc của ẩm thực Nhật thông qua những khay Onigiri vô cùng giản dị.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét