Bánh rợm người Tày (Bánh nếp Phú Thọ)

Bánh rợm của người Tày là một thứ bánh vô cùng phổ biến và mộc mạc của người Tày nhưng để lại biết bao nhớ thương cho người con nơi đây và du khách thập phương.

Theo truyền miệng của bà con người Tày, cái tên rợm của món bánh này có nguồn gốc từ rơm, món bánh truyền thống này được bắt đầu từ mùa rơm vàng, sau khi vừa thu hoạch lúa nếp, rơm được thu gom lại và phơi dọc khắp bản làng và nương rẫy.

Món bánh rợm của người Tày mặc dù được làm từ những nguyên liệu hết sức dân dã như rất công phu, để có một chiếc bánh ngon đòi hỏi người làm phải thật khéo léo. Bánh được làm từ nếp nương, đỗ xanh, thịt lợn, tùy theo từng khẩu vị từng gia đình có thể lựa chọn nhiều nhân khác nhau.

Khâu chọn nguyên liệu là một trong những bước rất quan trọng trong quy trình làm bánh, gạo nếp phải chọn từ gạo nếp ngon, mới gặt từ nương về, phơi một nắng. Sau đó mang gạo đi ngâm nước trong vòng nửa ngày rồi đem xay nhuyễn thành bột nước. Tiếp theo đổ bột nước vào cái túi vải, rồi cho vào giữa đống tro đốt từ rơm khô, chờ cho tới khi tro hút hết nước của bột hoặc có thể lấy đá để ép. Đến khi bột đã mọn và kết thành một khối trắng tinh, dẻo không bị dính tay thì lúc đó gói bánh được.

Tùy theo khẩu vị của từng gia đình, có thể làm nhân ngọt hoặc mặn tùy thích. Một số nhân ngọt phổ biến như nhân đỗ xanh, nhân mặn thì thịt ba chỉ xào với hành, tiêu và mộc nhĩ.

Bánh rợm được gói bằng lá

Nhân đỗ xanh truyền thống

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ nguyên vật liệu, thì tiến hành gói bánh. Khi gói, người phụ nữ phải thật khéo léo cho nhân vào giữa phần bột đã được nhào mịn, rồi nặn tròn kín trong lòng bàn tay. Bánh được gói bằng lá chuối lộc sơ và bôi thêm lớp mỡ mỏng trước khi gói để bánh không bị dính vào lá.

Bánh rợm của người Tày sẽ mang đến mùi thơm quyến rũ của mùi lúa nếp, hương thơm của những sản vật miền cao ngào ngạt tron gió.Khi ăn bánh, càng nhai kĩ ta càng cảm nhận rõ vị dẻo thơm, bùi quện trong miệng rất thú vị. Chính vì những luyến tiếc trong từng miếng bánh truyền thống của người Tày này đã gây nhớ thương cho biết bao thực khách phương xa.

Bánh rợm hay còn gọi là bánh nếp là loại bánh truyền thống hay bán ở các chợ quê ở Miền Bắc. Vào những dịp Tết hay ngày lễ, các gia đình thường hay làm loại bánh này. Bánh rợm được bao bọc ngoài bằng lớp lá chuối, bên trong nhân đậu xanh với thịt được băm nhỏ, đặc biệt làm bánh này phải cho thật nhiều hạt tiêu xay thì mới đúng là bánh rợm.

1. Nguyên liệu

-400 g bột nếp ướt

-150 g đỗ xanh

-150 g thịt nạc vai xay

-4 củ hành khô

-Bột canh, nước mắm vừa đủ

-8 g hạt tiêu

-Dầu ăn vừa đủ

-1 bó lá chuối tươi

Nếu ko mua được bột ướt các bạn có thể thay thế bằng bột khô. Tỉ lệ: bột nếp 900g: bột gạo tẻ 100g + nước nóng để nhào bột.

2. Cách làm

*Sơ chế:

- Lá chuối tươi mang về dọc bỏ phần sống lá cứng rồi hơ lửa cho mềm hoặc đun nồi nước sôi trần qua. Nếu có thời gian thì phơi 2 nắng cho lá héo lại, không giòn là được.

Đem lá rửa sạch (nên đeo bao tay khi rửa không nhựa chuối sẽ dính vào tay).

Để lá ra 1 cái rổ lớn cho ráo nước.

Dùng khăn lau khô 2 mặt của lá chuối.

- Đỗ xanh ngâm 3 giờ, đãi sạch rồi cho vào nồi đồ, đồ cho chín nhừ.

Khi đỗ xanh còn nóng, nhanh tay giã thật nhuyễn.

- Thịt lợn mang băm nhỏ, ướp với gia vị 15 phút.

- Hành khô bóc vỏ, băm nhỏ.

*Xào nhân:

- Chảo nóng, cho dầu ăn (nhiều 1 chút tầm 4 thìa to). Dầu nóng cho hành khô vào phi thơm,...

...trút thịt vào xào chín.

- Thịt chín, cho đỗ xanh đã giã vào+ gia vị vừa ăn.

- Đảo đều, vừa đảo vừa miết cho thịt và đỗ quyện vào nhau (để lửa nhỏ). Thêm hạt tiêu (nhiều hạt tiêu bánh rợm ăn mới ngon, đúng vị của nó) tiếp tục đảo đều.

- Xào tầm 7-10p là được, bắc chảo xuống thêm 1 thìa mỡ heo trộn đều (nhân bánh sẽ bùi, ngon, ngậy hơn).

- Khi nhân bánh còn ấm chia nhân là làm 9 phần bằng nhau, vo tròn cho ra đĩa.

*Làm bột:

- Đối với bột khô: cho 2 loại bột vào cái âu lớn, thêm nước (thêm ít một, ít một) nhào thật kĩ.

Để bột nghỉ 15'. Đảm bảo bột mềm, mịn, không dính âu, không dính tay.

- Đối với bột ướt: mua về vẩy ít nước có pha muối nhạt (giúp lớp vỏ bánh đậm đà hơn), nhào đều tay khi bột mịn không dính là được. Chia làm 9 phần bằng nhau, vo tròn để sau cho nhân vào.

- Viên nhân thành từng viên nhỏ. Viên bột thành từng viên lớn gấp đôi nhân.