Chịn xồm hay còn gọi là thịt chua là món ăn phổ biến và truyền thống của đồng bào người Thái ở Nghệ An. Đây là một trong những món ăn mang nét rất độc đáo điển hình cho sự kết hợp giữa các lá cây rừng, gia vị và nguồn thịt tươi phong phú từ đồng bào người Thái, tạo nên nét ẩm thực rất riêng của người dân vùng quê xứ Nghệ.
Trước kia, khi mà cuộc sống của người Thái đều chủ yếu phụ thuộc vào săn bắn các loại thú rừng và việc lên nương làm rẫy, thịt nai, hoẵng ăn nếu một lần không hết, người dân ở đây mới nghĩ ra cách ướp thịt với muối để rồi cho vào ống để bảo quản để làm nguồn thức ăn dự trữ lâu dài. Chịn xồm ra đời từ đó và được các thế hệ lưu giữ cho đến tận ngày nay.
Để làm ra được món chịn xồm đạt chuẩn thì phải mất rất nhiều công đoạn, từ khâu chọn thị đến khâu lấy nứa, rồi đến khâu tẩm ướp gia vị. Trước hết các phụ nữ Thái lên rừng để chặt những thân nứa đem về để làm ống đựng. Ống nứa ở đây được chọn không quá già, cũng không được non quá bởi ống già để lâu được một thời gian sẽ bị nứt làm nước chảy ra sẽ khiến thịt bị hôi, còn ống non quá khi bịt lá ống để lâu sẽ bị teo vào, rồi tạo thành vết hở khi đó thịt cũng sẽ bốc mùi.
Khâu chọn và chế biến thịt quyết định rất nhiều đến chất lượng và sự thành công của món ăn. Người làm phải chọn miếng thịt thănn và không có mỡ từ lợn, bò vừa mới mổ xong, đang còn ấm. Sau đó, được đem nhúng qua nước sôi khoảng chừng nửa phút để cho săn tái mặt ngoài, vớt ra để thật ráo nước và thái mỏng. Gia vị duy nhất để cho vào ướp thịt là muối trắng. Được khoảng một tiếng sau, muối bắt đầu ngấm đều rồi người ta lại lấy một ít cơm tẻ nguội đem trộn cùng.
Tùy điều kiện thời tiết mà thời gian ủ cho món thịt này sẽ dài hay ngắn. Thông thường mất khoảng ba ngày sau khi ủ, người ta mở nút đổ thịt ra, rồi đổ thính gạo ( gạo hoặc ngô rang vàng thơm giã nhỏ mịn) đã chuẩn bị sẵn vào trộn cho thơm, rồi lại bỏ thịt vào ống nứa, buộc lại, rồi để lên gác bếp như cũ, đợi tiếp ba hôm nữa là có món chịn xồm đặc sản.
Thính gạo góp phần tạo nên hương vị riêng cho món ăn. Thính ngon được làm từ các loại ngô, gạo, đậu xanh, đỗ tương rang vàng, đã nhỏ.
Sau quá trình được lên men, thịt chín, thịt có mùi chua và thơm ngon tự nhiên. Chịn xồm thường được bà con dùng trong bữa cơm đãi khách quý. Khi ăn, chịt xồm được cuốn với lá sung, ổi, đinh lăng, rau thơm và chấm cùng tương ớt, hay nước mắm thêm vài lát ớt cay để cảm nhận hương vị độc đáo khó quên của món ăn.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét